Sanayi Politikaları ve Kalkınma Merkezi olarak merkez müdürümüz Doç Dr. Betül Gür ile birlikte “Teknoloji ve Yenilik İktisatı” dersini alan İktisat bölümü öğrencileri Celal Can Erdoğan, Ebrucan Çağlayan, Esra Yücel, Okan Babur, Taha Zülfükar Korkmaz bu haftaki derslerini “Endüstri Tarihi Müzesi” olan, sanayi devrimi dönemlerine ilişkin çeşitli objelerin, sınai aletlerin, makinelerin, demiryolu, karayolu ve denizyolu ulaşım araçlarının asıllarının ve/veya modellerinin bulunduğu endüstriyel mirasın aynası olarak anılan Rahmi M. Koç Müzesi’nde uygulamalı olarak işlediler.
Müzenin bulunduğu alanın Osmanlı İmparatorluğu’nda nasıl bir öneme sahip olduğunun, müze binasının tarihinin ve içerisinde bulunan koleksiyonların öneminin ve işlevinin ne olduğunun anlatıldığı derste öğrenciler öncelikle birinci, ikinci ve üçüncü sanayi devrimlerini (buhar gücü, elektrik ve elektronik) temsil eden buhar gücü ve elektrik enerjisiyle çalışan ya da elektronik araç-gereçlerden oluşan çeşitli koleksiyonları aralarında paylaşarak, koleksiyonlarda yer alan önceden belirlenmiş başlıca makine, cihaz, ulaşım araçlarını müze içinde arayarak bu objeler hakkında bilgi toplamış ve resimlendirmiştir.
Öğrencilerin, koleksiyonların içinde arayıp bularak bilgi topladıkları objelerin ne zaman ve hangi ülkede icat edildiğini ve üretildiğini, burada yola çıkarak her bir objenin hangi enerji kaynağına dayalı bir icat olduğu ve hangi sanayi devrimi dönemine ait olduğu, nihayetinde sanayileşmenin ortaya çıkışı, gelişimi ve yayılışı hakkında bilgi sahibi olmaları amaçlanmıştır. Ders, öğrencilerin birebir görüp inceledikleri bu objeler hakkında edindikleri bilgileri grup olarak birbirleriyle paylaşmasıyla devam etmiştir.
Osmanlı Devleti’nin sınai bölgelerinden biri olan Haliç’te bulunan Hasköy, döneminin tersanelerini içerisinde bulunduran bir semttir. Hasköy, tersane bölgesi olmakla birlikte içerisinde metal sanayii, demir ve metal aksam yapımı gibi atölyeleri de barındıran bir fabrikalar semti idi.
Bir endüstri tarihi temalı Rahmi M. Koç Müzesi de Osmanlı’nın sanayi bölgesi olan Hasköy’de bulunmaktadır. Hasköy semti gibi, müze binası da Osmanlı’dan miras kalan tarihi bir fabrika binasıdır. Müze; Açık Hava Sergileme Alanı, Tarihi Hasköy Tersanesi ve Mustafa V. Koç Binası olarak üç ana bölümden oluşmaktadır. Mustafa V. Koç Binası döneminin “lengerhane” binasıdır. Osmanlı İmparatorluğunda gemiyi sabitlemek için denize atılan zincir ve ucundaki çapaya “lenger”, bunların yapıldığı yere ise “lengerhane” denilmekteydi. 14 blok binadan oluşan Tersane binasında ise yine Osmanlı döneminde başta Şirket-i Hayriye (bugünkü Denizcilik İşletmeleri) vapurları olmak üzere gemi inşaa ve bakım/onarımı yapılmaktaydı.
Öğrencilerimizin ders kapsamında yaptıkları çalışmaların özeti ve çektikleri fotoğrafların yer aldığı kolajlar aşağıdadır:
